Makedonija
Letovanje Makedonija
SEVERNA MAKEDONIJA LETOVANJE 2025
Republika Severna Makedonija je mala država jugoistočne Evrope, smeštena južno od Srbije, severno od Grčke i zapadno od Bugarske. Severna Makedonija je dragulja bivše Jugoslavije i današnjeg Balkana, izvanrednog istorijskog, kulturnog i geografskog nasleđa, koja svojim posetiocima nudi jedinstveni spoj prirodnih lepota i kulture, kao i dugu tradiciju gostoljubivosti.
Severna Makedonija je poznata po svojoj bogatoj istoriji, prirodnim lepotama i toploj gostoprimljivosti. Iako je površinom mala, Makedonija nudi širok spektar kulturnih znamenitosti, planinskih predela, jezera i gradova koji su pravi biseri za sve putnike. Sa svojim fascinantnim spojem tradicije i savremenog načina života, Makedonija je destinacija koja nudi jedinstveno iskustvo.
Skopje je glavni grad Severne Makedonije, sa preko 600000 stanovnika. Glavni turistički centri Severne Makedonije su Ohrid, Struga, Prespa, Dojran, dok su zimski skijaški centri Šar planina, Pelister, Mavrovo i Kruševo. Tri tektonska jezera – Ohrid, Prespan i Dojran su pod zaštitom države, zahvaljujući jedinstvenim prirodnim odlikama koje ih krase, kao i njihovom naučnom značaju. Ohridsko i Prespansko jezero se nalaze u međusobnoj blizini, a okružuju ih veličanstveni planinski venci nacionalnih parkova. Svako selo Severne Makedonije ima tradicionalnu arhitekturu, sa crkvama ispunjenim drevnim freskama i ikonama pravoslavnih svetaca. Ovde su slikovite kamene kuće i štale, otvorene peći u kojima se peče hleb, voćnjaci i vinogradi, brzi potoci i starice u živopisnim narodnim nošnjama…
Prirodni raj planina Makedonije, njena jezera i reke središte su bogate istorije i prelepih sela, koja su vekovima ostala skoro nepromenjena. Planine Severne Makedonije su izvanredne destinacija za aktivne ljude koji vole duge i strme uspone i spustove, kao i krševite planinske terene.
Značaj teritorije Severne Makedonije, kao države i istorijsko-geografske oblasti jeste u njenom strateškom položaju. Ona je, pored Srbije, srce Balkanskog poluostrva. Geografski i kulturni položaj Severne Makedonije kao mosta između Istoka i Zapada, te raskrsnice između hrišćanske Evrope i tajanstvenog Orijenta, danas potvrđuju njeni stanovnici, fascinanto dubokih duhovnih korena.
Iako mala zemlja (površine 25.713 km2), Severna Makedonija je kolevka kulture, koja obuhvata nekoliko antičkih pozorišta, na hiljade manastira i dobro očuvanih predhrišćanskih i vizantijskih crkava i preko 200 otomanskih džamija, uz svedočanstva i nasleđe iz kamenog doba, kao i ranijih perioda ljudske civilizacije. Aleksandar Veliki Makedonski je bio jedan od najvećih vojskovođa u istoriji, koji je zauvek promenio izgled Evrope i Azije, stvorivši carstvo koje se prostiralo od Jadranskog mora do Indije i Egipta.
Kulturno bogatstvo Severne Makedonije se ogleda u njenom izvanrednom arheološkom nasleđu, među kojima su nalazišta Herakleja, Stobi i Skupi, kao i mnostvu prostranih amfiteatara i hramova, ukrašenih sjajnim mozaicima i freskama. Smeštena na starom rimskom karavanskom putu Via Egnatia, prostor današnje Severne Makedonije je inspirisao umetnike i naučnike da stvore veličanstvena umetnička dela i učenje koje je postalo vrhunsko svedočanstvo čitavog sveta. UNESCO je prepoznao posebnu ove inzvaredne zemlje odabravši Ohridsko jezero i Grad Ohrid za deo UNESCO svetske prirodne i kulturne baštine.
Severna Makedonija ima 3 Nacionalna parka, 10 Specijalnih Rezervata prirode, 2 regiona jedinstvenih prirodnih lepota, 48 vrsta ptica, 55 Spomenika prirode i 3 memorijalnih spomenika prirode, 9 strogo zaštićenih rezervata prirode, 18 Rezervata za naučna istraživanja, 15 regiona posebnih prirodnih odlika, 25 karakterističnih krajolika, 17 Specijalnih prirodnih rezervata, 150 specifičnih biljnih vrsta, 63 grupa biljaka, 45 manjih grupa biljnih vrsta posebnih područja, 45 biljnih vrsta koje se uzgajaju u urbanim i prigradskim područjima, 247 životinjskih vrsta, od kojih su 218 ptičje vrste, 9 insekata, 14 reptila, 152 Spomenika prirode, od kojih su 24 geološki i minerološko-petrograški, 19 geomorfoloških, 77 hidrografskih, 31 botanička i 24 spomen obeležja.
Stanovnici brojnih živopisnih sela Severne Makedonije su poznati po tkanju raznobojnih i raskošnih narodnih nošnji, ćebadi, ćilima i tepiha. U starim bazarima u velikim gradovima Severne Makedonije, susreće se mnoštvo radnji koje vode raznovrsni lokalni umetnici i zanatlije. To su male zlatare, filigranske radionice i kujundžijske radnje, koje prave i prodaju prekrasan nakit, stamnari ili proizvođači-zanatlije koji još uvek izrađuju i prodaju razne grnčarske glazirane predmete, kao što su urne, posude, krčazi i drugo. Orijentalni ćilimi se takođe prodaju na tradicionalnim bazarima Severne Makedonije.
Pretežno planinska Severna Makedonija obuhvata rečne doline Bistrice, Vardara i Strume, koja pripadaju Egejskom morskom slivu. Dolina Vardara je označila naziv vetra vardhárisa ili vardareca, pretežno severnog vetra koji duva niz rečnu kotlinu i donosi svežinu području Soluna u Grčkoj.
Za lokalno stanovništvo različitih delova Severne Makedonije su vodopadi mesta na kojima proslavljaju verske praznike i gde se leče bolesti, gde se ispraća zima i dočekuje proleće. Verovali ili ne, u Severnoj Makedoniji ima oko 150 vodopada. Najviši vodopad Severne Makedonije je na planini Korab, koji je visok 138 metara i nalazi se ispod vrha Malog Koraba, u blizini nekadašnjeg sela Zuznje. Skriveni duboko u šumama koje pokrivaju 44% površine Severne Makedonije, vodopade posećuju najdosledniji ljubitelji prirode i izazova, te šetnja do vodopada predstavlja jedinstveni doživljaj i avanturu. Vodopadi Severne Makedonije se nalaze na planinama Korabu, Šari, Jablanici, ali su najviše posećeni vodopadi u selima Smolare i Kolešino, na prekrasnim strmim padinama planine Belasice.
Severna Makedonija je vrlo zanimljiva turistička destinacija zahvaljujući svojoj jedinstvenoj i netaknutoj prirodi, retkoj flori i fauni, brojnim kulturnim i istorijskim spomenicima, kao i tradicionalnom folkloru. Zahvaljujući raznovrsnim odlikama reljefa, Severna Makedonija uživa različite tipove klime, od tipično mediteranske klime do tipično kontinentalne klime.
Planine, Nacionalni parkovi, zaštićena područja i šume Severne Makedonije su poznate po lepoti i očuvanosti, te time veoma privlačne turistima, pružajući mogućnost za organizaciju raznovrsnih zimskih i letnjih sportova u prirodi i na otvorenom.
Glavni turistički centri i znamenitosti Severne Makedonije su: Bitola, Dojransko jezero, Nacionalni Park Galičica, Planina Jakupica, Kokino, Planina Korab, Kruševo, Mariovo, Markov Manastir, Kanjon Matka, Nacionalni Park Mavrovo, Ohrid, Ohridsko jezero, Nacionalni Park Pelister, Prespansko jezero, Prilep, Manastir Sveti Pantelejmon u selu Nerezi, Manastir Sveti Jovan Bigorski, Scupi, Stobi, Struga, Skoplje, Sar Planina, selo Trebenište, Manastir Zrze…
U našoj ponudi za letovanje je Ohridsko jezero.
SEVERNA MAKEDONIJA SAOBRAĆAJ
Severna Makedonija je kontinentalna zemlja u sredini Balkanskog poluostrva, pa su i glavne saobraćajne veze u zemlji one koje povezuju različite delove poluostrva (transbalkanske veze). Posebno je važna veza sever-jug Vardarskom dolinom, koja povezuje Grčku sa ostatkom Evrope.
Severna Makedonija ima razvijen drumski, železnički, vazdušni i vodni saobraćaj, a prestonica zemlje, Skoplje, je središnji saobraćajni čvor u zemlji.
Ukupna dužina železničke mreže u Severnoj Makedoniji je 699 km. Najvažnija železnička linija je pruga na liniji – granica sa Srbijom – Kumanovo – Skoplje – Veles – Đevđelija – granica sa Grčkom. Najvažnije železničko čvorište u zemlji je Skoplje, a ostala dva mesta su Veles i Kumanovo.
Ukupna dužina puteva u Severnoj Makedoniji je oko 9.500 km, od toga je ok 2.700 km na tvrdoj podlozi. Severna Makedonija poseduje i 192 km putne mreže pod modernim auto-putevima, dok je dodatnih 47 km u izgradnji ili u planovima.
Od vodenog saobraćaja razvijen je samo jezerski saobraćaj preko Ohridskog i Prespanskog jezera i to najviše u turističke svrhe.
U Severnoj Makedoniji zvanično postoji 17 aerodroma , od toga 11 sa čvrstom podlogom. Među njima je samo dva aerodroma međunarodnog karaktera, koji su na listi aerodroma sa IATA kodom (IATA Airport Code): aerodrom Skoplje – SKP i Aerodrom „Sveti Apostol Pavle“ u Ohridu – OHD
SEVERNA MAKEDONIJA KUHINJA
Kuhinja Severne Makedonije je jedna od najukusnijih na svetu. Tajna nesvakidašnjih ukusa makedonske hrane leži u činjenici da se ona vekovima priprema na isti način – sa mnogo ljubavi. Neki recepti za pripremu hrane u Severnoj Makedoniji su obnovljeni i prilagođeni današnjim trendovima. Kuhinja Severne Makedonije je poznata po raznovrsnosti i velikim količinama mlečnih proizvoda, testa i peciva – za koje su Makedonci apsolutni majstori, kao i po odličnoj proizvodnji lokalnih alkoholnih pića, kao što su rakije, razna vina i likeri.
Severna Makedonija je posebno poznata po proizvodnji kvalitetnih sireva : mladi beli sir, /sirenje/ sličan grčkoj feti, žuto-zlatni sir kačkavalj, /sličan italijanskom siru Locatello Romano/, kao i po izvanredno kvalitetnom jogurtu i mleku. Zapravo, samo nekoliko malih zemalja poput Severne Makedonije nudi tako raznovsne proizvode, uključujući sve od agruma, grožđa, oraha, badema, lešnika do odličnog duvana, pirinča i brojnih planinskih čajeva. Prikupljanje i prerada šumskih proizvoda – šumsko voće, pečurke i lekovito bilje je takođe u razvoju u nekim krajevima Makedonije.
Najomiljenije povrće u Makedoniji je crvena paprika, pa Makedonija ima preko 1000 recepata sa ili od crvene paprike. Među nekim od makedonskih specijaliteta od paprika su ajvar, pinđur, ljutenica…
Neki tvrde da se makedonski specijalitet gravče na tavče može po kvalitetu ukusa porediti sa tartufima, školjkama i kavijarom, kao i da kvalitet makedonskog pasulja doprinosi izvrsnom ukusu ovog tradicionalnog makedonskog jela. Raznovrsni ukusni tradicionalni specijaliteti Makedonije su nezaboravni užitak koji svakako treba sebi priuštiti, tu su: turli tava, banica-zelnik, selsko meso (komadi mesa ukuvani u zemljanom posuđu sa bilo kojim povrćem na raspolaganju u kuhinji – luk, šargarepa, krompir…), Ohridska i Pelisterska pastrmka, Pastrmajlija (slana pita – testo sa raznovrsnim nadevima), punjene paprike, starinska jela sa belim sirom-sirenjem, gjomleze, makedonski maznik, musaka, sarmice u vinovom lišću itd. Poput drugih delova Balkana, Makedonci su odlični i u pripremi kvalitetih poslastica, među kojima je svakako baklava i drugi originalni slatkiši i domaće poslastice.
Vinogradarstvo u Makedoniji je veoma razvijeno i raznovrsno, pa i poznato po bogatoj, dugoj i uglednoj tradiciji proizvodnje vina. Zahvaljujući obilju sunca, makedonska vina su među najboljima na svetu. Jake arome, punoće ukusa i vrhunski kvalitet makedonskih vina potiču od mešavine uticaja i podneblja mediteranske i kontinentalne klime, sa toplim danima i svežim noćima. Makedonija proizvodi sve vrste vina – suva i slatka, obična i penušava, crvena, bela i roze vina. Danas se u Makedoniji obrađuje oko 24000 hektara vinograda, koji proizvode značajne količine grožđa vrhunskog kvaliteta. U Makedoniji se gaje dve osnovne sorte grožđa – Vranec (crno) i Smederevka (belo). Pored ove dve najpoznatije sorte grožđa Makedonije, gaje se i međunarodno priznate sorte, kao što su Merlot, Cabernet Sauvignon i Pinot Noir od crnih, kao i Chardonnay, Riesling i Sauvignon Blanc od belih sorti. Pored toga, postoje brojne druge sorte koje se gaje u Makedoniji, kao što su Muscat Ottonel, Semillon, Rkaciteli, Grenache Blanc i Kadarka.
USLOVI ULASKA U SEVERNA MAKEDONIJA:
Državljanima Republike Srbije nije potrebna viza za ulazak i boravak do 90 dana u R. Severnoj Makedoniji, a mogu, takođe, ulaziti u R. Severnu Makedoniju sa važećom biometrijskom ličnom kartom. Svi strani državljani, bez obzira da li je za njihov ulazak u R. Severnu Makedoniju potrebna viza ili ne, imaju obavezu da se prijave u najbližoj policijskoj stanici u roku od 24 sata od ulaska na severno-makedonsku teritoriju.
Između Srbije i Severne Makedonije postoji Sporazum o socijalnom osiguranju, kojim je regulisano pitanje korišćenja zdravstvene zaštite za vreme privremenog boravka putnika, turista u Severnoj Makedoniji, bez naplate usluga. Pod ovim uslugama se podrazumevaju samo hitne i neodložne zdravstvene intervencije.
Prilikom boravka u Republici Severnoj Makedoniji za konzularnu pomoć i zaštitu državljani R. Srbije se mogu obratiti Ambasadi Republike Srbije (adresa: Pitu Guli 8, Skoplje), putem sledećeg kontakt telefona: +3892/3129-298, +3892/3131-299, +3892/3128-422, +3892/3130-421 i elektronske adrese: srbamb@unet.com.mk i konzularno@srbija.com.mk, kao i počasnom konzulu R. Srbije u Bitolju, Siljanu Micevskom (adresa: Vienska 2/4, Bitolj), putem sledećeg kontakt telefona +38947/242-222, mob. +38970/207000 i elektronske adrese: siljan@gppelister.com.mk
SEVERNA MAKEDONIJA VAŽNE INFORMACIJE
- Broj stanovnika – oko 2.000.000
- Zvanična valuta – Makedonski denar
- Službeni jezik – makedonski, albanski
- Vremenska zona – GMT + 1, + 2
- Pozivni broj – +389
SEVERNA MAKEDONIJA SMEŠTAJ
U ponudi za letovanje Severne Makedonije nalaze se hoteli u okolini Ohrida i Ohridskog jezera. Hoteli koji se nalaze u ponudi su kategorisani od strane lokalnih turističkih vlasti. Kao i na ostalim turističkim destinacijama strogo je zabranjeno unošenje i iznošenje hrane i pića u i iz hotela.
TURISTIČKE AKTIVNOSTI
Makedonija nudi različite aktivnosti koje odgovaraju svim interesovanjima i uzrastima:
- Planinarenje i biciklizam – sa prelepim planinskim predelima, Makedonija je popularna destinacija za ljubitelje avanture.
- Skijanje – zimovališta poput Mavrova pružaju odlične uslove za skijanje.
- Ribolov – Ohridsko jezero i reka Treska nude odlične uslove za ljubitelje ribolova.
- Festivali – Makedonija je domaćin brojnih festivala, uključujući Ohridsko leto i Skopski džez festival, koji privlače posetioce iz celog sveta.
Severna Makedonija je destinacija koja nudi spoj prirodnih lepota, bogate kulture i jedinstvene tradicije. Bilo da tražite miran odmor uz Ohridsko jezero, avanturu u kanjonu Matka ili uživanje u ukusnoj makedonskoj kuhinji, ova zemlja ima sve što je potrebno za nezaboravan odmor. Sa svojom toplom gostoprimljivošću i raznolikom ponudom, Makedonija je idealno mesto za sve koji žele da istraže nešto autentično i neotkriveno.